A primo, ut opinor, animantium ortu petitur origo summi boni.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Non pugnem cum homine, cur tantum habeat in natura boni; Inscite autem medicinae et gubernationis ultimum cum ultimo sapientiae comparatur. Hoc loco tenere se Triarius non potuit. Ipse Epicurus fortasse redderet, ut Sextus Peducaeus, Sex. Vitiosum est enim in dividendo partem in genere numerare. Duo Reges: constructio interrete. Ergo opifex plus sibi proponet ad formarum quam civis excellens ad factorum pulchritudinem? Non potes, nisi retexueris illa. Nullis enim partitionibus, nullis definitionibus utuntur ipsique dicunt ea se modo probare, quibus natura tacita adsentiatur. Hic nihil fuit, quod quaereremus. Hoc enim constituto in philosophia constituta sunt omnia.

Illud mihi a te nimium festinanter dictum videtur, sapientis omnis esse semper beatos; Ut in geometria, prima si dederis, danda sunt omnia. Quia, si mala sunt, is, qui erit in iis, beatus non erit. Nondum autem explanatum satis, erat, quid maxime natura vellet. Deinde dolorem quem maximum?

Nunc haec primum fortasse audientis servire debemus.

Animadverti, ínquam, te isto modo paulo ante ponere, et scio ab Antiocho nostro dici sic solere; Ut necesse sit omnium rerum, quae natura vigeant, similem esse finem, non eundem. Quamquam tu hanc copiosiorem etiam soles dicere. Minime vero istorum quidem, inquit. Quae quo sunt excelsiores, eo dant clariora indicia naturae. An quod ita callida est, ut optime possit architectari voluptates?

Sic enim censent, oportunitatis esse beate vivere.

Facillimum id quidem est, inquam. Quid enim de amicitia statueris utilitatis causa expetenda vides. Ut aliquid scire se gaudeant? Nonne igitur tibi videntur, inquit, mala? Verum esto: verbum ipsum voluptatis non habet dignitatem, nec nos fortasse intellegimus. Quamquam id quidem, infinitum est in hac urbe; Omnium enim rerum principia parva sunt, sed suis progressionibus usa augentur nec sine causa; Potius ergo illa dicantur: turpe esse, viri non esse debilitari dolore, frangi, succumbere. Hinc ceteri particulas arripere conati suam quisque videro voluit afferre sententiam. Utilitatis causa amicitia est quaesita.

Quae hic rei publicae vulnera inponebat, eadem ille sanabat.

Explanetur igitur. Deinde disputat, quod cuiusque generis animantium statui deceat extremum.

Ab hoc autem quaedam non melius quam veteres, quaedam omnino relicta.

Nam si amitti vita beata potest, beata esse non potest. Atque his de rebus et splendida est eorum et illustris oratio. Compensabatur, inquit, cum summis doloribus laetitia. Et harum quidem rerum facilis est et expedita distinctio. Sed tamen est aliquid, quod nobis non liceat, liceat illis. Atque ab his initiis profecti omnium virtutum et originem et progressionem persecuti sunt.

Itaque contra est, ac dicitis; Huic mori optimum esse propter desperationem sapientiae, illi propter spem vivere. Habes, inquam, Cato, formam eorum, de quibus loquor, philosophorum. Igitur neque stultorum quisquam beatus neque sapientium non beatus. Satis est ad hoc responsum. Plane idem, inquit, et maxima quidem, qua fieri nulla maior potest. Tamen aberramus a proposito, et, ne longius, prorsus, inquam, Piso, si ista mala sunt, placet. Omnes enim iucundum motum, quo sensus hilaretur. Qua tu etiam inprudens utebare non numquam.

An, partus ancillae sitne in fructu habendus, disseretur inter principes civitatis, P. Suo genere perveniant ad extremum; Atque ab his initiis profecti omnium virtutum et originem et progressionem persecuti sunt. Hoc non est positum in nostra actione. Mihi enim erit isdem istis fortasse iam utendum. Quae cum dixisset, finem ille.

Sed quae tandem ista ratio est?

Non est ista, inquam, Piso, magna dissensio. Ego vero volo in virtute vim esse quam maximam; An ea, quae per vinitorem antea consequebatur, per se ipsa curabit? Ne in odium veniam, si amicum destitero tueri. Efficiens dici potest. Quamquam tu hanc copiosiorem etiam soles dicere. Videsne quam sit magna dissensio? Parvi enim primo ortu sic iacent, tamquam omnino sine animo sint. Vadem te ad mortem tyranno dabis pro amico, ut Pythagoreus ille Siculo fecit tyranno? Quae in controversiam veniunt, de iis, si placet, disseramus.

Ea, quae dialectici nunc tradunt et docent, nonne ab illis instituta sunt aut inventa sunt?

Quid nunc honeste dicit? Sed in rebus apertissimis nimium longi sumus. Quid enim tanto opus est instrumento in optimis artibus comparandis? Quantam rem agas, ut Circeis qui habitet totum hunc mundum suum municipium esse existimet? Egone non intellego, quid sit don Graece, Latine voluptas? Age nunc isti doceant, vel tu potius quis enim ista melius? In quo etsi est magnus, tamen nova pleraque et perpauca de moribus. Nam illud vehementer repugnat, eundem beatum esse et multis malis oppressum.